Güney Sibirya'nın sert ikliminde varlıklarını devam ettiren barbar diye hitap Türk topluluğu Tuvalılar, en önemli özelliklerden biriyse "gırtlak müziği" olarak bilinen Kömey. Günümüze kadar bu kültürü unutturmayıp yaşatmışlardır. Tuvalılar, Moğollar, Hakaslar ve Altaylar bu kültürü iç içe yaşayan bozkır canavarlarıydı. Bana göre dünyanın en doğal müziği Gırtlak Müziğidir. Çünkü Gırtlak Müziği soğuk iklimin soğuk insanlarının bir çığlığıydı. Altay ve Nogay esintileriyle kendinizi bir anda Bozkırın içinde bulabilirsiniz. Çok bilinen bir kültür değil ve bazı insanları korkuttuğu da bilinir. Yeni nesilin müzdarip olduğu bir müzik türüdür. Ben her gece rutin dinlerim çünkü kültür beni içine çok çekiyor. 

Tuva halkının gırtlak müziği icralarında geniş bir çeşitlilik vardır ve altı perdeli armonilerin öncülerindendir. Tuva müziği ile ilgili birçok değişik sınıflandırma vardır. Birinci sınıflandırmada; çılandık, dumçuktar, ezengileer ve kanzıp alttürlerini içeren kömey, sıgıt ve kargıra adlı üç ana tür vardır. İkinci sınıflandırmada ise kömey, sıgıt, kargıra, borbangnadır ve ezengileer  isimli 5 ana tür vardır ve bu 5 ana tür cılandık, dumçuktar,opey kömey, buga kömey, kanzıp, kovu kargıraazı, kozhagar kargıraazı, dag kargıraazı, Oydupa kargıraazı, uyangılar , damıraktar, kişter, serlennedır ve bırlannadır adlı alttürlere sahiptirler.

Bu çoğrafyada,  gırtlak müziğiyle ilgili çalışmalar yapan etnomüzik uzmanları ; bugün hala yaşayan pastoral animizmin tamamlayıcı bir unsuru olarak kömeyleri işaret ederler. Şarkıcılar , gırtlak müziğine ilham kaynağı olan nehir kenarlarına ve dağ yamaçlarındaki bozkırlara seyahat ederren gırtlak müziğini en iyi şekilde icra etmeye çalışırlar.

Bu bölgenin animistik dünya görüşü, doğadaki objelerin sadece biçimlerine ya da konumuna değil ayrıca onların manevi yönüne ve seslerine dayandırılır. Bu yüzden ,doğadaki seslerin insanlar tarafından taklit edilmesi  gırtlak müziğinin kökeni olarak görülür. Gerçekten de , bu bölgenin müzik kültüründe; hayvan , rüzgar ve su seslerini çıkarmak için  çok fazla enstrüman ve teknik geliştirilmiştir. Ek olarak gırtlak müziği yayılırken , giderek çeşitlenmiştir.

Kadınların gırtlak müziği yapmasının akrabalarını inciteceğini ve doğum yaptıklarında sıkıntı çekeceklerine dair inanışın olmasına rağmen Tuva tarihinde birkaç kadın gırtlak şarkıcısı vardır.

Sovyet Dönemi’nde, cumhuriyet festivalleri hariç, kadınlar .nadir bir şekilde sahnelerde gırtlak müziğini sahnelerde söylemişlerdir. Valentina Salçak isimli kadın 1979 da herkesin önünde gırtlak müziği yapmıştır. Mongun-Tayga’dan Valentina Çuldum )90 ‘ların başında gırtlak müziği şarkıcısı olarak Avrupa turuna çıkmıştır. Uluslar arası Kömey Sempozyum’un başlamasıyla beraber kadınlar halk önünde gırtlak şarkısı söyleyebilmişlerdir.

Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Tuvan_throat_singing

Benim sık sık dinlediğim grup Altai Kaidir.

Şimdi aşağıya sevdiğim şarkıları bırakacağım.

https://www.youtube.com/watch?v=taZIxPjPoM4

https://www.youtube.com/watch?v=s0MvKH4XiOo

Kendi yaptığım Gırtlak Müziği albümlerini alta bırakıyorum. Kafanızda canlansın her şey.

https://soundcloud.com/emirhantamci/sets/yay-girtlakta

https://soundcloud.com/emirhantamci/sets/geleneksel-turk-muzikleri